[ bir onceki | baş sayfa | bir sonraki ]

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

KARAR VE YÖNETİM ORGANLARI


A- MERKEZİ ÖRGÜTLER


a- BÜYÜK KONGRE (KURULTAY)
TANIMI VE YAPISI

Madde 16: Büyük Kongre, partinin en yüksek organıdır. Seçilmiş ve doğal üyelerden oluşur.

Seçilmiş Üyeler :

İl Kongrelerince o ilin TBMM sayısının iki katı olarak seçilen kurultay delegeleridir.

Doğal Üyeler :

Genel Başkan, Parti Meclisi Üyeleri, Merkez Disiplin Kurulu Üyeleri, Bakan ve Milletvekilleri, parti üyeliği süren "Kurucu"lardır. Doğal delegeler, ayrıca il kongrelerince delege olarak seçilemezler.

Parti kurucularının sayısı seçilmiş kurultay delegelerinin % 15'inden çok ise, parti kurucuları toplanarak aralarından bu oranda üyeyi delege seçerler. Genel Başkanlık TBMM Başkanlığı, Başbakanlık yapmış büyük kongre üyesi olmayan partiler onur üyesidirler. Onur üyeleri, büyük kongrede konuşabilirler ancak oy kullanamazlar.

BÜYÜK KONGRENİN TOPLANMASI

Madde 17: Büyük Kongre olağan olarak iki yılda bir toplanır. Ancak gerektiğinde, ilçe ve il kongreleri ile büyük kongrenin 3 yılı aşmamak üzere ileri bir tarihte yapılması için Parti Meclisi, büyük kongre tarafından yetkili kılınabilir. Bu durumda, büyük kongre yeni delegeler herhangi bir nedenle seçilmemiş ise mevcut delegelerle toplanır.

Büyük kongre toplantısından en az 15 gün önce kongreye katılacak parti üyelerini belirleyen liste büyük kongre için Yüksek Seçim Kurulunun önceden belirleyeceği Seçim Kurulu Başkanlığı'na 2 nüsha verilir. Ayrıca toplantının gündemi, yeri, günü, saati ile çoğunluk sağlanamadığı takdirde yapılacak ikinci toplantıya ilişkin hususlar da bildirilir.

Büyük kongrenin toplantı yeter sayısı, üye tam sayısının salt çoğunluğudur. İlk çağrı üzerine yap~laf toplantıda yeter sayısı sağlanıyorsa, ikinci çağrı üzerine yapılacak toplantıda yeter sayı aranmaz. Büyük kongre yeter sayısı, yasada ya da tüzükte aynı bir kural yer almamışsa hazır bulunan üyelerin salt çoğunluğudur.

Büyük kongre Genel Başkan, yokluğunda ise, kendine vekalet edecek bir Genel Başkan Yardımcısı, bu organların boşalmış olması durumunda ise, Parti Meclisince kendi içinden seçilmiş bir üye açar.

Büyük kongrede Başkanlık Kurulu bir Başkan ve iki Başkan Yardımcısından ve gereği kadar yazmandan oluşur. Başkanlık Kurulu açık oyla seçilir. Ancak oyların sayımında zorluk ya da duraksama olursa, Büyük Kongre, seçimin ad okunarak ya da gizli oyla yapılmasını kararlaştırabilir.

Büyük kongre üyelerinden en az 2011'i belli konunun gündeme eklenmesini yazılı olarak isteyebilir. Öneride imzası bulunanlardan bir üye ile Parti Meclisi adına bir üye konuştuktan sonra oylama yapılır. Gündeme alınması oylama sonucunda kesinleşirse, konu, ilgili komisyondan rapora bağlandıktan sonra büyük kongrede görüşülür. Kanunlar, parti tüzük ve parti programı çerçevesinde toplumu ve devleti ilgilendiren konularda, kamu faaliyetleri konularında karar alınmasına dair teklifleri karara bağlamak için bu tekliflerin büyük kongrede hazır bulunan üyelerin 3ll'i tarafından yapılmış olması şartt3r.

Genel Başkanın ya da Parti Meclisinin gerek görmesi veya Büyük Kongre üyelerinin en az I3eşie birinin yazılı istemi üzerine Büyük Kongre Olağanüstü olarak da toplanabilir. Olağanüstü toplantıda yalnız gündemdeki konular görüşülür. Sadece program çalışması yapmak üzere toplanan Olağanüstü Büyük Kongrenin gündemine seçim maddesi konamaz.

Olağanüstü toplantının gündemi, yeri, gün ve saati en az 15 gün önceden Genel Başkanca duyurulur. İvedi durumlarda Genel Başkan duyuru süresini kısaltabilir.

BÜYÜK KONGRENİN GÖREV VE YETKİLERİ

Madde 18 : Büyük kongrenin görev ve yetkileri şunlardır:

- Genel Başkan, Parti Meclisi ve Merkez Disiplin Kurulu üyelerini gizli oyla seçmek,

- Tüzük ve programda değişiklik yapmak,

- Parti Meclisinin çalışma raporunu görüşerek karara bağlamak,

- Partinin gelir-gider kesin hesabını kabul ve Parti Meclisini aklamak ya da kesin hesabı reddetmek,

- Partinin, politikasına ve Kamu görevlilerine ilişkin konularda görüşmeler yaparak bağlayıcı kararlar almak ya da dileklerde bulunmak,

- Yasaların ya da tüzüğün gösterdiği konulan karara bağlamak,

Partinin kapanmasına, bir başka partiyle birleşmesine tüzel kişiliğine son verilmesine ve böylece parti mallarının tasfiye ve intikal biçimine ilişkin kararlar almak.

BÜYÜK KONGRE GÖRÜŞMELERİ

Madde 19 : Büyük Kongre, Genel Başkan, Parti Meclisi ve Merkez Disiplin Kurulu seçimlerinin yargı gözetiminde gizli oy ve açık ve aralıksız sayım ve ayrım ilkelerine göre Siyasal Partiler Yasasında öngörülen biçimde yapar.

Genel Başkan, Büyük Kongre Başkanlık Kurulunun seçimini sağlar. Büyük Kongre Başkanı, varsa, öncelikle gündem değişiklikleri önerilerini karara bağlar ve çalışmaları gündem uyarınca yürütür.

Büyük Kongreye sunulacak raporlar, karar tasarıları ve öneriler; Parti organları, üyeler ve ilgili kesimleri ile ilişki ve iletişim içerisinde hazırlanır ve olgunlaştırılır. Olağan Kurultaydan önce basılı olarak Parti Meclisine, Büyük Kongre üyelerine duyurulmak üzere, il ve ilçe örgüt birimlerine ulaştırılır ve kamuoyuna açıklanır.

İl Yönetim Kurulları ile ilçe ve belde yönetim kurullarının temsilcileri ve her ilin Büyük Kongreden önce toplanarak raporları, tasarı ve önerileri görüşürler. Ancak bağlayıcı kararlar alamazlar.

Tasarı ve öneriler ancak kongrede ve açık oyla oluşturulan ilgili komisyonların raporu ile birlikte, Büyük Kongrede görüşülür ve karara bağlanır.

Komisyon görüşmelerine, komisyon üyesi olmayan büyük kongre delegeleri de katılabilir; ancak oy kullanamazlar.

Adaylıkları konanlara parti üyesi olmadıkları ya da haklarında seçilmeye engel durumların olduğu yolundaki itirazlar, başkanlık kurulunca seçimlerden önce gerekli inceleme yapılarak karara bağlanır.

Delegeler, seçimlerde sandık kurulundan alacakları mühürlü kağıtlara adaylar arasında kendi destekledikleri adayların adlarını yazabilecekleri gibi, baskı, teksir ve fotokopi yoluyla önceden hazırlanmış ve birer örneği Başkanlık Kuruluna süresi içinde verilmiş mühürlü oy pusulalarını da kullanabilirler.

El yazısı ya da çoğaltılmış oy pusulalarındaki aday sayısı, Parti meclisi için en az 28 en çok 40. Merkez Disiplin Kurulu için en az 5 en çok 7 olup, bu sayılardan az veya çok aday ismi yazılan ve işaretlenen oy pusulaları geçersiz sayılır. Seçilecek her kurul ve Genel Başkan için kullanılacak oy pusulaları seçim kurulunca belirlenmiş sandık kurulundan imza karşılığında alınacak mühürlü zarflar içinde kullanılır.

Kurullarla ilgili oy pusulalarının altında "yedekler" başlığı altında ayrı bir bölüm olarak, seçilecek Kurul üye sayısını aşmamak üzere yedek adayların adları da eklenebilir.

Eşit oy alan adaylar arasında 2d çekimi yapılır ve sonuçları Büyük Kongreye açıklanır.

Kurullar için çoğaltılmış oy pusulalarından, delegeler, bazı adayların adlarını silerse, sildikleri ad kadar başka adları yazarlar.

Büyük Kongre kararları bütün organlarını ve üyeleri bağlar. Bu kararlar kamuoyuna ve üyelere duyurulur. Büyük Kongrenin Olağan ve Olağanüstü toplantıları, çalışma yöntemleri Büyük Kongre yönetmeliğinde belirtilir. Bu yönetmelik Büyük Kongrenin ilk toplantısında görüşülerek karara bağlanır.



b- GENEL BAŞKAN
GENEL BAŞKAN YARDIMCILARI SEÇİMİ

Madde 20 : Genel Başkan, Büyük Kongrenin delege tamsayısının salt çoğunluğu tarafından ve gizli oy ile seçilir. İlk iki oylamada sonuç alınmazsa, üçüncü tur oylamada en çok oy alan aday seçilmiş olur.

Genel Başkan seçiminde Siyasi Partiler Yasasının ilgili maddesindeki kurallara uyulur.

Genel Başkan, Merkez Yürütme Kurulu üyeleri arasından yeterli sayıda Genel Başkan Yardımcıları seçer. Genel Başkan Yardımcıları, Parti Meclisi tarafından salt çoğunluğun gizli oyu ile görevden alınabilir. Görevden alınan veya alınanların yerine Genel Başkan, Merkez Yürütme Kurulu'nun diğer üyeleri arasından Genel Başkan Yardımcılarım seçer.

Genel Başkanlığın boşalması durumunda, Parti Meclisi yeni bir Genel Başkanı seçmek üzere Büyük Kongreyi toplantıya çağırır.

GÖREV VE YETKİLERİ

Madde 21:

a- Genel Başkanın görev ve yetkileri:

Genel Başkan, Disiplin kurulları dışında tüm parti organlarının doğal Başkanıdır. Bu kurulların toplantılarına bu sıfatla katılabilir. Parti Meclisi ve yönetim kurulu toplantılarında oy kullanabilir.

Partiyi Genel Başkan temsil eder. Genel Başkan Parti yönetim birimlerini, kurul ve organlarını birlikte ya da ayrı ayrı toplantıya çağırabilir.

Genel Başkan, örgüt birimleriyle TBMM grubunun uyumlu olarak çalışmasını, partinin tüm organları ve üyeleri arasında verimli bir işbirliği ve dayanışma sağlanmasını ve parti çalışmalarında eşgüdümü gözetir.

İç ve dış politika konularında partiyi bağlayıcı açıklamalar yapabilir. Genel Başkan, parti çalışmalarının ve görevlerinin en iyi bir biçimde yürütebilmesi için gereken önlemleri alır. Yetkili kurullarca alınan kararların uygulanmasını sağlar. Parti örgütüne ve ilgililere gerekli gördüğü bildirimleri yapar.

b- Genel Başkan Yardımcılarının görev ve yetkileri;

Genel Başkanın tüzüksel yetkilerinin yerine getirilmesine yardımcı olurlar. Genel Başkanın bulunmadığı durumlarda, Genel Başkanın görevlendireceği bir Genel Başkan Yardımcısı kendisine vekalet eder.

c- PARTİ MECLİSİ

Madde 22: Parti Meclisi Büyük kongrece seçilen 50 asil üyeden oluşur. Asil üye sayısı kadar da yedek üye seçilir.

Parti Meclisi Büyük Kongreden sonra en yetkili parti kuruludur. Parti işlerinin ülke düzeyinde karar organıdır. Partinin genel politikasını belirler.

Parti Meclisinin Başkanı Genel Başkandır. Genel Başkanın bulunmadığı hallerde toplantıyı Genel Başkanca görevlendirilmiş bir Genel Başkan Yardımcısı yönetir. Parti Meclis üyeleri aynı zamanda İl Başkanı da olabilirler. İl Başkanlığı dışındaki bir görevde bulunamazlar.

Parti Meclisinden boşalma halinde, boşalan üyenin yerine oy sırasına göre yedek üyeler getirilir.

TOPLANMASI

Madde 23 : Parti Meclisi en geç iki ayda bir toplanır. Gündemi Genel Başkanın görüşünü alarak, Genel Başkanın görevlendireceği bir Genel Başkan Yardımcısı hazırlar ve toplantı gününden önce üyelere duyurulur.

İncelenecek yazı tasarı ya da belge varsa, bunlar önceden üyelere ulaştırılır.

Beşte bir üyenin görüşülmesini istediği konuları da gündeme alır.

Genel Başkan gerek gördükçe, kurulu toplantıya çağırabilir. Beşte bir üyenin yazılı istemde bulunması halinde görevlendirilen Genel Başkan Yardımcısı, gündemi açıklayarak kurul toplantıya çağrılır.

Parti Meclisi, bilgi almak ya da bir konuyu görüşmek üzere, toplantılarına partili Bakanları ve milletvekillerini çağırabilir. Görüşmelere katılan Bakan ve milletvekilleri, kurulun üyesi değillerse oy kullanamazlar.

Olağan toplantılara bir yılda üç kez özürsüz katılmayanların üyeliği, üye tamsayısının salt çoğunluğunca ve gizli oyla alınacak kararla düşer. Parti Meclisinin çalışma yöntemleri ve kuralları "Çalışma kuralları yönetmeliği"nde gösterilir.

GÖREV VE YETKİLERİ

Madde 24 : Parti Meclisi, kongreden sonra partinin en yüksek organı olmak yetkisiyle;

a- Yasa ve tüzük ile Büyük Kongreye verilmiş yetkiler dışındaki tüm kararları alabilir.

b- Parti programı ve Büyük Kongre kararları çerçevesinde partinin politikalarını saptar. Seçim bildirgesini hazırlar. Bunu politikaların uygulanması ve benimsetilmesi için gerekli çalışmaları yapar.

c- Hükümet kurmaya, hükümete katılmaya, hükümetten çekilmeye ya da ayrılmaya karar verir. Bu kararlarda TBMM grubu Başkan Vekilleri ile grup yönetim kurulu üyeleri de oylamaya katılırlar,

d- Partinin hükümetle, başka , parti ve kuruluşlarla olan ilişkilerini düzenleme kararları alır.

e- Partinin kurduğu ya da katıldığı hükümetin programı üzerindeki görüşünü bildirir.

f- Büyük Kongreye sunulacak çalışma raporları, öneri ve karar tasarıları hazırlar.

h- Partinin tüzüğünde veya programında yapılacak değişiklik tasarılarını büyük kongreye sunmak üzere hazırlar.

i- Partinin tüzel kişiliğine son verme veya başka partiyle birleşme halinde görüş belirler.

k- Gerekli hallerde Yerel Yönetim Seçimlerinde aday belirler.

1- Genel Sekreter ve Merkez Yürütme Kurulu üyelerini seçer.

m- Yasa ve tüzükte öngörülen diğer görevleri yapar, yetkilerini kullanır.

d- MERKEZ YÜRÜTME KURULU OLUŞUMU

Madde 25 : Merkez Yürütme Kurulu, Parti Meclisi üyeleri arasından seçilen 16 üyeden oluşur.

Merkez Yürütme Kurulunda boşalma halinde, Parti Meclisince, üyeleri arasında boşalan üyenin yerine seçim yapılır.

Merkez Yürütme Kurulu, parti amaçlarının gerçekleştirilmesinde ve parti işlerinin yürütülmesinde en yüksek Yürütme organıdır.

Merkez Yürütme Kurulunun Başkanı Genel Başkandır. Merkez Yürütme Kurulu üyeleri diğer kurullarda sürekli görev alamazlar.

Merkez Yürütme Kurulu üyeleri; Parti Meclisi üyelerinden en az 5 kişinin teklifi üzerine Parti Meclisi tarafından salt çoğunluğun gizli oyu ile görevden alınabilir.

TOPLANMASI

Madde 26 ; Merkez Yürütme Kuruluna Genel Başkan Başkanlık eder.

Bulunmadığı durumlarda toplantıyı görevlendirdiği Genel Başkan Yardımcısı yönetir.

Merkez Yürütme Kurulu en geç 10 günde bir toplanır. Genel Başkan veya Genel Başkan Yardımcıları toplantının gündemini hazırlar ve üyelere duyurur.

i Genel Başkan gerek gördükçe, Merkez Yürütme Kurulunu toplantıya çağırır. Her toplantıda bir sonraki toplantı günü saptanır.

TBMM grup Başkan Vekilleri Kurul toplantılarına katılabilirler. Ancak, oy kullanamazlar.

Merkez Yürütme Kurulu, bilgi almak için ya da bir konuda görüşmek üzere, toplantılarına partili bakanlar ve milletvekillerini çağırabilir. Görüşmelere katılan bakanlar, kurul üyesi değillerse oy kullanamazlar.

GÖREV VE YETKİLERİ

Madde 27 : Merkez Yürütme Kurulu, en üst yürütme organı olma yetkileriyle;

a- Büyük kongre ve Parti Meclisinin kararlarını yerine getirir. Parti programının ve yetkilerinin yayılması, benimsenmesi için gerekli girişimleri yapar. Tüm önlemleri alır.

b- Partinin hükümetle, başka parti veya kuruluşlarla olan ilişkilerini, Parti Meclisinin ilke kararları doğrultusunda düzenler.

c- Araştırma, yayın, parti içi eğitim çalışmalarını düzenler.

d- Olağan ve olağanüstü büyük kongrelerle ilgili hazırlıkları yapar.

e- Yıllık bütçeyi hazırlar, Parti Meclisinin onayından sonra uygular. Büyük kongreye ve ilgili yerlere sunmak üzere kesin hesabı çıkartır.

f- Genel saymanı seçer.

g- Partinin uluslararası ilişkilerini düzenler, çalışmalarını yürütür.

h- Tüzüğün öngördüğü yönetmelikleri hazırlar, Parti Meclisinin onayından sonra uygular.

i- Tüzük hükümlerinin öngördüğü biçimde parti örgütünü yönetir; örgütü denetler partinin ve örgütün büyümesi için gerekli önlemleri alır.

j- İlçe ve il kongre çalışmalarının, delege seçimlerinin; yasa, tüzük ve yönetmeliklerle yetkili kurullarının kararlarına uygun yapılması için çalışır. Denetimlerini düzenli sürdürür ve gerekli kararı gecikmeden alır.

k- Parti Meclisine sunulacak raporu hazırlar.

l- Tüzükle Merkez Yürütme Kuruluna verilen diğer görevleri yapar.

GENEL SEKRETER
GENEL SEKRETER YARDIMCILARI

Madde 28 : Genel Sekreter, Parti Meclisince Merkez Yürütme Kurulu üyeleri arasından, Genel Sekreter Yardımcıları ise, Merkez Yürütme Kurulu üyeleri arasından Genel Başkanın onayı ile Genel Sekreter tarafından seçilir.

İlk iki oylamada sonuç alınamazsa, üçüncü oylamada en çok oy alan aday Genel Sekreter seçilir. Genel Sekreter Yardımcıları ise Merkez Yürütme Kurulu tarafından salt çoğunluğun gizli oyuyla görevden alınabilir.

Genel Sekreterlik, parti örgütünün başvurma yeridir. Parti örgütü ile ilişkileri Genel Sekreter yürütür. Yazışmaları yapar, iletişimi sağlar.

Genel Sekreterlerin bulunmadığı hallerde, Genel Başkanın onayı ile görevlendirileceği bir yardımcıyı kendisine vekillik eder.

GENEL SAYMAN, GENEL SAYMAN YARDIMCISININ SEÇİMİ, GÖREVLERİ

Madde 29 : Genel Sayman, Merkez Yürütme Kurulu'nca kendi üyeleri arasından gizli oyla ve üye tamsayısının salt çoğunluğuyla seçilir. Görevden almada aynı yöntem kullanılır.

Genel Sayman, Genel Başkanın onayı ile, Merkez Yürütme Kurulu üyeleri arasından bir yardımcı seçer. Genel Sayman Yardımcısı, Merkez Yürütme Kurulu üye tam sayısının salt çoğunluğu ve gizli oyla görevden alınabilir.

Genel Sayman partinin gelirlerinin toplanması ve harcamaların yapılması; gelir-gider defterinin, bütçe ve kesin hesapların yasa ve tüzüklerine uygun bir biçimde tutulmasını sağlamak ve yetkili kurulların bu konulara ilişkin kararlarını uygulamakla görevlidir.

KURULLARDA GÖREV BÖLÜMÜ

Madde 30 : Parti Meclisi ve Merkez Yürütme Kurulunun, Genel Sekreter, Genel Sekreter Yardımcılarının çalışma yöntemleriyle görev bölümlerinin ve merkezde kurulacak büroların kuruluş ve işleyiş biçimleri ve kadroları yönetmelikle düzenlenir.

E. MERKEZ DİSİPLİN KURULU

Madde 31 : Merkez Disiplin Kurulu, büyük kongrece seçilen 11 asıl ve 7 yedek üyeden oluşur. Kurul. seçimden sonraki 15 gün içinde yapacağı ilk toplantıda, Başkan ve Sekreter üyeyi seçer. Çalışma koşul ve yöntemleri, tüzüğün "Disiplin ve Denetim" bölümündeki hükümlerle düzenlenir.

[ bir onceki | baş sayfa | bir sonraki ]