[ bir onceki | baş sayfa | bir sonraki ]

ONİKİNCİ BÖLÜM

DİSİPLİN VE DENETİM

Madde 77 :


a- Merkez organlarına görevli olanlarla TBMM üyelerinin yasama çalışmaları dışında kalan eylemlerinden doğan parti suçları, il başkanları ve il disiplin kurulu üyeleri, partili merkez belediye, Büyükşehir Belediyesi ve ona bağlı belediye başkanlarının işledikleri parti suçları; Merkez Yürütme Kurulunun isteği üzerine Merkez Disiplin Kurulunca,

b- Diğer üyelerin parti suçları; il yönetim kurullarının isteği üzerine Disiplin Kurulunca,

c- Partili TBMM üyelerinin grup disiplinine, grup iç yönetmeliğine, grup bağlayıcı kararlarına aykırı davranışlardan doğan parti suçları grup yönetim kurulunun isteği üzerine Grup Disiplin Kurulunca karara bağlanır.

Kesin ya da geçici. çıkarma istemi ile disiplin kuruluna gönderilen üye; kurulca gerekli görüldüğünde önlem niteliğinde olmak üzere üyelik haklarını kullanmaktan yasaklanabilir, görevden uzaklaştırılabilir.

PARTİ SUÇLARI

Madde 78:

Disiplin Kurullarının görev ve yetki alanlarına giren suçlar aşağıdadır.

a- Tüzüğe, Programa, büyük kongre ve diğer yetkili organ ve kurul kararlarına aykırı davranmak.

b- Yetkili organlarca verilen görevleri özürsüz yapmaktan kaçınmak ya da engellemek.

c- Partiye zarar veren çalışmalarda ya da açıklamalarda bulunmak.

d- Görev verilmediği konularda kendisini görevli gibi göstermek.

e- Partisinin yetkili organlarınca kendisine verilen yetkiyi ya da kendisine gösterilen güveni kötüye kullanmak.

f- Kapalı toplantılarda görüşülenleri açıklamak.

g- Partinin genel tutumuna ve doğrultusuna ters düşen kuruluşlara yetkili organların uyarısına karşı üye olmak ya da bu tür kuruluşların çalışmalarına katılmak ya da yardımcı olmak.

h- Kendisine ya da başkasının kişisel çıkarları için pozisyondan yararlanmaya çalışmak.

i- Parti adaylarına karşı, başka parti adaylarından yana açık, gizli çalışmak.

j- Partiye ait belgelerle kayıtlarda değişiklik ya da hile yapmak, gerçeklere aykırı üye yazmak, kayıt yapmak ya da kayıtları bozmak.

k- Partinin parasını, eşyasını, mallarını ya da üyelerince parti çalışmaları ya da sosyal çalışmalar için kendisine emanet edilen parayı, eşyayı, malları kötüye kullanmak.

l- Yetkili organların kararı olmadan başka partilerin listesinden ya da bağımsız aday olmak.

m- Parti Meclisince kurma veya katılmaya karar verilmemiş hükümete, bu kuruldan izin almaksızın üyelik kabul etmek.

n- Kongreye, grup ve yetkili kurulların çalışmalarını engelleme, bozma ve bozdurma amacı ile yetkili organ ve kişilere karşı; tüzüğe uygun itirazlar dışında partinin tüzüğünü bozmaya yönelik her türlü eylemde bulunmak.

DİSİPLİN CEZALARI

Madde 79 : Disiplin cezaları; uyarma, kınama, üyelikten geçici ya da kesin çıkarmadır.

- Uyarma; yazılı olarak dikkat çekmedir. - Kınama; yazılı olarak kusur bildirmedir.

- Üyelikten geçici çıkarma; üyenin parti ile ilişiğinin 6 aydan 12 aya kadar,

Kesin Çıkarma; süresiz olarak parti ile ilişkisinin kesilmesidir.

Disiplin Kurullarınca; Tüzüğün 78. maddesinin (A), (B), (C) bentlerinde yazılı eylemde bulunan üyeler hakkında suçun işleniş şekli ve ağırlığına göre en az uyarma, en çok kınama; (D), (E), (G), ve (H) bentlerinde yazılı eylemde bulunan üyeler hakkında suçun işleniş şekli ve ağırlığına göre an az uyarma, en çok geçici çıkarma, (İ), (J), (K), (L), (M) ve (N) bentlerinden yazılı eylemde bulunan üyeler hakkında suçun işleniş türü ve ağırlığına göre en az geçici çıkarma, en çok kesin çıkarma cezası verilir.

Disiplin cezası verilmesine neden olan eylem, tutum ve davranışın yenilenmesi durumunda bir üst derece ceza uygulanır.

Kınama cezası alanlar bir yıl süreyle kurullara seçilemezler, seçilmiş ise görevden alınırlar.

Geçici çıkarma cezası alanlar bu süre içinde üyelere tanınan hakları kullanamazlar. Ancak her türlü üyelik hükümlülükleri devam eder.

Kınama ve geçici çıkarma cezaları, üye kayıt defterine işlenir, yetkili disiplin kurulunca hemen Genel Sekreterliğe bilgi verilir.

Kesin çıkarma cezası alanların adları silinir. Genel Sekreterlikçe tüm örgüte duyurulur. Parti milletvekillerinin TBMM grup üyeliğinden kesin olarak çıkarılması, partiden çıkarılmayı gerektirir.

TBMM grubunda geçici çıkarılmasına karar verilen milletvekili bu süre içinde grup toplantılarına katılamaz.

Belediye başkanı, belediye meclis üyeleri ve il genel meclis üyelerinden oluşan gruplar için de bu kural geçerlidir.

Disiplin kurulu kararları kesinleştiği günden itibaren yürürlüğe girer.

DİSİPLİN KURULLARININ ÇALIŞMA KURALLARI

Madde 80 : Disiplin kurulları il toplantılarında, üyeleri arasından, bir başkan, ile bir sekreter üyeyi gizli oyla seçer.

Özürsüz olarak bir yılda üç toplantıya katılmayan disiplin kurulu üyelerinin üyelikleri düşer.

Disiplin kurulları üye tam sayısının en az üçte iki çoğunlu ile toplanır ve hazır bulunanların çoğunluğu ile karar verir.

Ancak, Siyasi Partiler Yasasının 101/d-1 maddesinde gösterilen durumlar dışında üyelikten kesin çıkarma cezası için, üye tamsayısının çoğunluğunca karar verilmesi gereklidir.

Disiplin kuruluna verilen üyenin yazılı ve sözlü savunma vermeye hakkı vardır. Savunma için, disiplin kurul başkanlığınca, yazılı olarak üyenin başvuru belgesindeki adresine ya da bilinen en son adresine yapılır. Savunmaya çağrı yazısında, uygulanması istenen disiplin cezası ile bu cezaya neden olan eylemler açıkça belirtilir.

Disiplin kurulları, incelemelerini belgeler üzerinde yapabilecekleri gibi, tanıktan dinleyebilirler.

Disiplin kurulları, kendilerine gönderilen işleri en geç iki ay içerisinde karara bağlar. bu süre içinde sonuçlandırılmayan işler için, gerekçeleri gösterilmek suretiyle Merkez Yürütme Kurulundan ek süre istenir. Ek süre 1 aydan fazla olamaz. Merkez Disiplin Kurulu kararları kesindir.

Kesinleşen disiplin cezası, ilgili yönetim kurulunca, aynen ve süresinde uygulanır.

Öğrenilmesinden itibaren 1 yıl içinde disiplin kuruluna verilmemiş suçlar hakkında disiplin işlemi yapılamaz.

Yönetim Kurulları ve bilgilerine ve tanıklıklarına gerek duyulan üyeler, disiplin kurulunun isteklerine süresinde yanıt vermek, gereğini yapmak zorundadır.

Disiplin kurulları, ceza istemine neden olan eylemle bağlıdır. Disiplin kurulunca verilen kararlar en geç 30 gün içinde ilgiliye tebliğ edilir.

İTİRAZLAR

Madde 81 : İl Disiplin Kurulu'nun verdiği kararlara karşı, il yönetim kurulu veya ilgili üye tebliğden itibaren 10 gün içinde Merkez Disiplin Kuruluna itiraz edebilir. Üyelere ait itiraz dilekçeleri il yönetim kuruluna verilir. İl yönetim kurulu kendi görüşünü de eklemek suretiyle `dosyayı Merkez Disiplin Kuruluna gönderir.

Karara il yönetim kurulu itiraz etmişse itiraz yazısının bir örneğini 10 gün içinde tebliğ eder.

İl Disiplin kurulunca verilmiş kesin çıkarma cezaları, ilgili itiraz etmemiş olsa bile incelenmek ve karar verilmek üzere il disiplin kurulunca, Merkez Disiplin Kurulu'na gönderilir.

Hakkında partiden veya gruptan geçici ya da kesin çıkarma cezası verilen üye, bu cezaya karşı disiplin kuruluna sevk eden kurulun görev ve yetkisizliği ya da alınan kararın yasaya, parti tüzüğüne ya da ilgili yönetmeliğe aykırı olduğu savıyla yetkili asliye hukuku mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde itiraz edebilir. Mahkemenin vereceği karar kesindir.

Parti kurul ve organlarının kararlarına karşı yasalara ve tüzüğe uygun itiraz hakkı sınırlama ve itiraz suç sayılmaz.

DİSİPLİN KURULLARINA İLİŞKİN ORTAK İLKELER

Madde 82: Disiplin kurulu üyeliğine aday olmak ve seçilmek için disiplin cezası almamış olmak gerekir.

Partinin Disiplin Kurulu üyeleri kongre ve TBMM üyeliği ile il genel ve belediye meclisi üyelikleri, dışında partinin herhangi bir organında ya da kurulunda görev alamazlar. Ve partiden herhangi bir biçimde gelir sağlayamazlar.

Bir disiplin kurulunda görev alan bir kimse, başka bir disiplin kurulunda görev alamaz.

Eşlerle ikinci dereceye kadar olan kan ve sihri hısımlar aynı disiplin kurulunda görev alamazlar.

Partinin hiçbir organ, kurul ve toplantısında disiplin kurullarının inceleme ve kararları hakkında görüşme yapılamaz ve karar alınamaz.

Seçimler sırasında ve yayın yoluyla ya da açık toplantılarda işlenen parti suçlarının kovuşturulmasında, inceleme süreleri yönetmelikle kısaltılabilir.

Disiplin kurulunda boşalma olduğunda yedekler sırası ile çağrılır. Bu çağrıyı merkez ve TBMM disiplin kurulları için merkez disiplin kurulu başkanı, il disiplin kurulları için il başkanı yapar. Yedeklerin çağrılmasından sonra bile üye sayısı üçte ikinin altına düşerse, ilgili birimin olağan kongresine kadar görev yapmak üzere yeni kurul, Merkez Yürütme Kurulunca seçilir. TBMM grup disiplin kurulu ise yeniden seçim yapılır.

MÜŞTEREK DİSİPLİN KURULU

Madde 83: Müşterek disiplin kurulu, Merkez Disiplin kurulu ile grup disiplin kurulundan oluşur. Merkez Disiplin Kurulu Başkanı aynı zamanda müşterek disiplin kurulunun da başkanıdır. Merkez Disiplin Kurulu Sekreteri de bu kurulun sekreteridir.

TBMM üyelerinin grup disiplin kurulu kararlarına karşı yaptıkları itiraz, müşterek disiplin kurulunca karara bağlanır.

Partili milletvekillerinin partiden geçici veya kesin olarak çıkarılmalarını gerektiren fiiller konusunda soruşturma ve karar verme yetkisi müşterek disiplin kuruluna aittir.

Müşterek disiplin kurulunun kararları, Siyasi Partiler Kanununun 57. maddesi saklı kalmak üzere kesindir.

İL DİSİPLİN KURULUNUN BAKACAĞI İŞLER

Madde 84 : İl disiplin kurulu, il çevresinde kayıtlı bulunan ve yüksek disiplin kurulunun 1. derecede bakacağı işler dışında kalan bütün partililer hakkında 1. derecede disiplin soruşturması yapmaya ve karar vermeye yetkilidir.

İl disiplin kurulu, kendiliğinden disiplin soruşturması yapamaz. Ancak ilçe kurulunun gerekçeli teklifi ve il yönetim kurulunun sevki ile ya da il yönetim kurulunun veya il başkanının doğrudan sevki ile intikal ettirilen dosyaları ve konuları inceler, araştırır ve karara bağlar.

MERKEZ DİSİPLİN KURULUN BAKACAĞI İŞLER

A- MERKEZ DİSİPLİN KURULUNUN BİRİNCİ DERECEDEN BAKACAĞI İŞLER

a- İl başkanı ve il yönetim kurulu üyeleri; il, ilçe, belde merkezlerindeki partili belediye başkanları.

b- Partinin kurucu üyeleri,

c.- Partinin Genel Başkanı, Merkez Karar ve yönetim kurulu üyeleri,

d- Kendi başkan ve üyeleri

e- TBMM'nin eski üyeleri ve eski hükümet üyeleri.

B- MERKEZ DİSİPLİN KURULUNUN İTİRAZ ÜZERİNE BAKACAĞI İŞLER

Merkez Disiplin Kurulu, il disiplin kurulunun üst mercii olarak il disiplin kurulu kararlarına karşı yapılan itirazları kesin karara bağlar. Siyasi Partiler Yasasının 57. maddesi hükmü saklıdır.

BAĞIŞLAMA

Madde 85: Kesinleşen disiplin cezalarının bağışlama yetkisi Merkez Yürütme Kurulunundur. Merkez Yürütme Kurulu bu yetkisini ilgilinin başvurusu üzerinden, cezayı isteyen kurulun yazılı görüşünü alarak kullanır.

YÖNETMELİK

Madde 86:
Disiplin kovuşturmasına başlaması, savunma disiplin kurullarının görev bölümü, toplanma ve çalışma yöntemleri, “Disiplin Yönetmeliği” ile düzenlenir.

[ bir onceki | baş sayfa | bir sonraki ]